Wpływ fluoru na szkliwo i zdrowie jamy ustnej

                    Zęby pokryte są ochroną warstwą szkliw sięgającą do 2 mm . Samo szkliwo zbudowane jest z pryzmatów i istoty między pryzmatycznej, jest zmineralizowane w 96-98% ( pryzmaty są  bardziej zmineralizowane od istoty miedzy pryzmatycznej). Zdrowe szkliwo jest najtwardszą tkanką w organizmie ludzkim, twardością przypominającą topaz (minerał o dużych walorach estetycznych stosowany w jubilerstwie = gratka dla pań ;) . Mimo swoich właściwoości szkliwo nie jest niezniszczalne, więc musimy o nie dbać i chronić przed demineralizacją.
            Bakterie bytujące w jamie ustnej w swoich procesach życiowych  przekształcając dostępne cukry do kwasów, obniżając przy tym pH w jamie ustnej. Obniżone pH powoduje demineralizację szkliwa (pH krytyczne = 5-5,5 ), gdy ten stan utrzymuje się przez dłuższy czas dochodzi to powstania lokalnej demineralizacji a później już z górki i ubytek próchnicowy gotowy. Można jednak temu zapobiec i bardzo przydatny w tym przypadku jest  fluor. 
          Fluor podawany w odpowiednich ilościach jest naszym ogromnym sprzymierzeńcem w walce z próchnica. Prawidłowa podaż fluoru to 1,5 - 2 mg dziennie. Fluoru wspomaga nas na kilku frontach :

1. Powoduje zamianę hydroksyapatytów na fluoroapatyty, które nie są może twardsze, ale słabiej rozpuszczalne w kwasach (pH krytyczne ok   4,5 )

2. Drobne uszkodzenia szkliwa po podaniu preparatów z fluorem mogą ulec remineralizacji.


3. Fluor  blokuje bakteryjny enzym enolazę ( reakcja przekształcania 2-fosfoglicerynianu w fosfoenolopirogronian ) - będącym z jednym z enzymów biorącym udział w cyklu przekształcania cukrów w kwasy obniżające pH.

4. Utrudnienie transportu cukrów przez błonę komórkową bakterii.

     Fluor wywiera tak korzystne skutki jedynie w odpowiednim stężeniu, nadmiar fluoru w diecie spowoduje fluorozę, której objawami są kredowe plamy na zębach, ból głowy,zaburzenia gospodarki minerałami, niedobory magnezu, drżenie, apatia. Dodatkowo fluor wiążąc się z wapniem tworzy nierozpuszczalny CaF₂ powodując w ten sposób hipokalcemia . Dawka toksyczna fluoru wynosi 5mg/kg masy ciała , u dzieci jest dużo niższa tylko 1mg/ kg masy ciała. Objawy ostrego zatrucia to nudności, bóle brzuch,drżenie, potliwość, łzawienie oczów, obfite wydzieliny śluzowe, apatia. Objawy te pojawiają się już po godzinie od spożycia. Śmirtetelna dawka dla dziecka to 15mg/kg masy ciała. 

                Fluor nie jest zły i nie należy się go obawiać, tylko stosować z umiarem. Szczególną troskę trzeba przywiązać do małych  dzieci, które stosują pastę z fluorem- -nakładać mało pasty na szczoteczkę, pilnować, aby dziecko jej nie połykało i dokładnie wypłukało usta po skończonym myciu.